Ἡ νήψη καί ἡ ἀρετή

  Λόγος  που  ωφελεί  την  ψυχή  και  σώζει  
Μικρή Φιλοκαλία

(Τα πέντε πρώτα από  τα 203  κεφάλαια)

Οσίου Ησύχιου του Πρεσβύτερου

1. Η ΝΗΨΗ είναι μέθοδος πνευματική που αν εφαρμόζεται πολύν καιρό και πρόθυμα απελευθερώνει εντελώς τον άνθρωπο με τη βοήθεια του Θεού :

• από σκέψεις μολυσμένες από πάθη
• από λόγια και έργα πονηρά

Η νήψη όταν περπατάει κανένας το δρόμο της χαρίζει όσο αυτό είναι δυνατόν:

• βέβαιη γνώση του ακατάληπτου Θεού  και ακόμη
•  φανέρωση θεϊκών μυστικών και απόκρυφων αληθειών.

Η νήψη βοηθάει:

• στην εφαρμογή κάθε εντολής του Θεού, που βρίσκεται στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη  
• χορηγεί κάθε αγαθό του "μέλλοντος αιώνος", του αιώνος δηλαδή που πρόκειται να έρθει.

***** Νήψη είναι ουσιαστικά η καθαρότητα της καρδιάς *****

Ακριβώς επειδή είναι τόσο μεγάλη και όμορφη αρετή και για την ακρίβεια εξαιτίας της αμέλειάς μας είναι σήμερα πολύ σπάνια στους μοναχούς.

Αυτήν την αρετή μακαρίζει ο Χριστός λέγοντας "μακάριοι οι καθαροί την καρδιά ότι αυτοί τον Θεό όψονται" (καλότυχοι όσοι έχουν καθαρή καρδιά διότι αυτοί θα δουν τον Θεό).  Επειδή λοιπόν τέτοια αρετή είναι η νήψη είναι ακριβή η τιμή της. 

Όταν η νήψη είναι μακροχρόνια στον άνθρωπο, γίνεται οδηγός για σωστή και θεάρεστη ζωή, πράγμα που είναι και "θεωρίας επίβασις", η βάση στην οποία στηρίζεται η ιερά θεωρία και μας μαθαίνει να κινούμε σωστά τις τρεις δυνάμεις της ψυχής και να φυλάγουμε με ασφάλεια τις αισθήσεις. Η αρετή αυτή όταν την έχουμε, μεγαλώνει κάθε μέρα και τις τέσσερις γενικές αρετές.

2.   Ο μεγάλος νομοθέτης Μωυσής και πιο σωστά το Άγιο Πνεύμα, υποδείχνοντας πόσο η αρετή αυτή είναι άμεμπτη και καθαρή και πλούσια σε περιεχόμενο και εξυψωτική και διδάσκοντάς μας πώς πρέπει να την αρχίζουμε και πώς να την εφαρμόζουμε στην πράξη λέει: "Πρόσεχε σεαυτώ μη γένηται ρήμα κρυπτόν εν τη καρδία σου ανόμημα (πρόσεχε τον εαυτό σου μην τυχόν κάποια κρυφή σκέψη στην καρδιά σου γίνει αμαρτία). 

Λέγοντας ρήμα κρυπτόν εννοεί την "μονολόγιστον έμφασιν" τον επίμονο λογισμό κάποιου πονηρού πράγματος που το μισεί ο Θεός. Αυτήν λοιπόν την μονολόγιστην έμφασιν την ονομάζουν οι πατέρες και προσβολήν που γίνεται στην καρδιά από τον διάβολο. 

Την προσβολήν την ακολουθούν οι λογισμοί μας, μόλις αυτή φανεί στον νου και αρχίζουν μολυσμένοι από αμαρτωλά πάθη συζήτηση μαζί της.

3.     Νήψη    σημαίνει δρόμος κάθε αρετής και εντολής του Θεού. Η νήψη λέγεται και κ α ρ δ ι α κ ή   η σ υ χ ί α.  Όταν φτάσει σε τέλειο βαθμό χωρίς να επηρεάζεται από τη φαντασία είναι η ίδια φύλαξη του νου. 

Όποιος γεννήθηκε τυφλός δεν βλέπει το φως του ήλιου. Το ίδιο όποιος δεν βαδίζει με νήψη δεν βλέπει πλούσια την φωτεινή ακτινοβολία της ουράνιας χάριτος και ούτε πρόκειται να απελευθερωθεί από τα πονηρά και μισητά στον Θεό έργα λόγια και σκέψεις. Οι άνθρωποι αυτοί δεν πρόκειται να περάσουν ελεύθερα τους άρχοντες του άδη όταν φύγουν από τον κόσμο αυτόν. 

5.  Προσοχή    είναι η  α δ ι ά κ ο π η   η σ υ χ ί α   τ η ς   κ α ρ δ ι ά ς   α π ό   κ ά θ ε   λ ο γ ι σ μ ό. Στην κατάσταση αυτή η καρδιά επικαλείται πάντα και χωρίς σταματημό και αναπνέει μόνο τον Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού και Θεόν.  Μαζί του στέκει και αντιμετωπίζει ανδρεία τους εχθρούς.  Εξομολογείται σε αυτόν τον μόνο που έχει εξουσία να συγχωρεί αμαρτήματα. Η ψυχή αγκαλιάζει συνεχώς και μυστικά τον Χριστό τον μόνον που γνωρίζει τις καρδιές με επίκληση του ονόματός του και προσπαθεί να ξεφύγει την προσοχή των ανθρώπων κρύβοντας τη γλυκύτητα που νιώθει καθώς και τον εσωτερικό της αγώνα από φόβο μην τυχόν ο διάβολος χωρίς αυτή να το προσέξει βοηθήσει την κακία να πάει μπροστά και αφανίσει την ωραία εργασία της.

-----------------------------------

Μικρή Φιλοκαλία

Αρχιμ. Ευσεβίου

Έκδοση Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδοςhttp://hristospanagia3.blogspot.de/2015/11/blog-post_75.html#more

Ἡ συνέχεια ἐδῶ: http://paterikakeimena.blogspot.de/2010/01/203.html

Περί Νήψεως - Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας